Η γλωσσική καθυστέρηση, συνήθως, αναγνωρίζεται όταν τα παιδιά είναι ηλικίας περίπου 2 ετών και παρουσιάζουν ένα μικρό εκφραστικό λεξιλόγιο (λιγότερο από 50 λέξεις). Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει με ακρίβεια δύο ξεχωριστούς τύπους γλωσσικής καθυστέρησης. Τα παιδιά που έχουν καθυστέρηση στο εκφραστικό λεξιλόγιο, αλλά έχουν ένα κανονικό λεξιλόγιο όσον αφορά την κατανόηση, και εκείνα με καθυστέρηση στην έκφραση και στην κατανόηση του προφορικού λόγου (Thal, 2000, 2005a, 2005b). Εκτός από την πρώιμη καθυστέρηση του λεξιλογίου, τα άτομα με γλωσσική καθυστέρηση έχουν δείξει ότι είναι σε θέση να συνδυάζουν λέξεις πιο αργά από τα άλλα παιδιά (Dale et al., 2003), και έχουν καθυστέρηση στη φωνολογική ανάπτυξη (Carson, Klee, Carson, & Hime, 2003).
"Η καθυστέρηση της ομιλίας και της γλώσσας επηρεάζει το 5% έως 8% των παιδιών προσχολικής ηλικίας, συχνά επιμένει να υπάρχει κατά τα σχολικά χρόνια και μπορεί να σχετίζεται με μειωμένες σχολικές επιδόσεις και ψυχοκοινωνικά προβλήματα" (US Task Force Preventive Services, 2006).
Όντας μια μαμά κι εγώ, έχω συχνά παρευρεθεί σε συζητήσεις όπου εκφράζονται οι ανησυχίες άλλων μαμάδων σχετικά με πολλές πτυχές της ανάπτυξης και της ευημερίας του παιδιού τους. Κι ενώ η ανταλλαγή εμπειριών είναι πολύ καλή και μπορεί να είναι πολύτιμη, διαπιστώνω ότι συχνότερα, λέγεται στους γονείς "Περιμένετε να δείτε" αν το παιδί θα ξεπεράσει την καθυστέρηση της ομιλίας ή της γλώσσας.
Έχουμε αρκετά ερευνητικά δεδομένα που υποδηλώνουν ότι αυτή η προσέγγιση "Περιμένετε να δείτε" δεν είναι η πλέον ευεργετική. Στην πραγματικότητα, η έρευνα υποδηλώνει ότι η αξιόπιστη διάγνωση που έχει τεκμηριωθεί κατά τη βρεφική και την παιδική ηλικία που επιτρέπει την έγκαιρη τεκμηριωμένη παρέμβαση, θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη πιθανότητα μιας βελτιωμένης αναπτυξιακής τροχιάς (Kern Koegel, Koegel, Ashbaugh, Bradshaw, 2014). Έχει επίσης τεκμηριωθεί ότι η πρώιμη παρέμβαση είναι πιο αποδοτική από πλευράς κόστους και χρόνου από την προσέγγιση "Περιμένετε να δείτε".Οι λογοθεραπευτές είναι οι επαγγελματίες υγείας που πέρασαν πολλά χρόνια σπουδάζοντας τη γλώσσα και τη γνωστική λειτουργία, και παρόλο που τα παιδιά αναπτύσσονται με το δικό τους ρυθμό, οι λογοθεραπευτές γνωρίζουν ακριβώς τα ορόσημα που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία. Όταν αυτά τα ορόσημα δεν επιτευχθούν, αυτό μπορεί να είναι ένας λόγος ανησυχίας που μόνο ένας εκπαιδευμένος επαγγελματίας μπορεί να αξιολογήσει. Επομένως, σε καμία ηλικία δεν είναι πολύ νωρίς για να γίνει μια συνάντηση με έναν λογοθεραοευτή για μια αξιολόγηση των γλωσσικών δεξιοτήτων του παιδιού σας, προκειμένου να αποφασιστεί εάν απαιτείται ένα σχέδιο παρέμβασης.
Επειδή η εκφραστική καθυστέρηση της γλώσσας είναι ένα σύμπτωμα που συναντά κανείς σε πολλές περιπτώσεις, τα παιδιά που καθυστερούν να μιλήσουν αποτελούν μια ετερογενή ομάδα. Η εκφραστική καθυστέρηση της γλώσσας είναι συχνά δευτερεύουσα μιας άλλης διαταραχής (όπως για παράδειγμα την απώλεια ακοής, τη διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού, ή μιας νευρολογικής διαταραχής) (Whitehurst and Fischel, 1994). Ως εκ τούτου, μια γλωσσική αξιολόγηση από νωρίς, εκτός από το να εντοπίσει παιδιά που κινδυνεύουν να έχουν γλωσσική καθυστέρηση ή διαταραχή, μπορεί να εξυπηρετήσει μια σημαντική λειτουργία δημόσιας υγείας εντοπίζοντας παιδιά των οποίων η γλωσσική καθυστέρηση είναι δευτερεύουσα μιας άλλης διαταραχής.
Έχετε αποταθεί σε ένα λογοθεραπευτή για να λάβετε μια αξιολόγηση για το παιδί σας; Αυτό οδηγεί πάντοτε σε μια εξατομικευμένη παρέμβαση;
Ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού, ο λογοθεραπευτής θα αποφασίσει την πορεία της δράσης. Μερικές φορές αυτό περιλαμβάνει μια καθοδήγηση της οικογένειας, στην οποία οι φροντιστές του παιδιού εκπαιδεύονται από το λογοθεραπευτή για να εφαρμόσουν κάποιες τεχνικές στο σπίτι με το παιδί. Στο Beyond Speech διοργανώνουμε εργαστήρια για οικογενειακή καθοδήγηση, προκειμένου να βοηθήσουμε τους γονείς να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητες του παιδιού στο σπίτι. Μερικές φορές το σχέδιο δράσης μπορεί να απαιτεί από το παιδί να συμμετάσχει σε μια μικρή ομάδα θεραπείας που ηγείται ένας λογοθεραπευτής, ενώ οι φροντιστές ακολουθούν ένα πρόγραμμα στο σπίτι. Άλλες φορές μπορεί να απαιτηθεί ατομική θεραπεία που παρέχεται από λογοθεραπευτή, ενώ άλλες φορές το σχέδιο θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό διαφόρων προσεγγίσεων.Ο λογοθεραπευτής θα λάβει υπόψη όλες τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν από την αξιολόγηση για να αποφασίσει την καλύτερη πορεία δράσης για το άτομο.
Συγγραφέας: Δρ. Μαριάννα Χριστοδούλου Ντεβλετιάν, CCC-SLP, Λογοπαθολόγος, MCD Beyond Speech Ltd.